پس یک بار دیگر نشانه های اختلال اوتیسم را طبق نظر متخصصان مرور میکنیم:
۱_ ( وقتی کودکم را صدا میزنم به من توجهی نمیکند.)
نوزاد از ۳ تا ۶ ماهگی، این توانایی را پیدا می کند که وقتی اسم او را صدا میزنیم به ما توجه نشان دهد که این نشانه روند درست فرایند شناختی در کودک ما می باشد اما در کودکی که مبتلا به اوتیسم هست، این اتفاق نمیافتد. اگر فرزند ما زیر یکسال است و وقتی که او را صدا میکنیم به اسم خود واکنشی نشان نمی دهد به این موضوع حساس شویم.زیرا عدم واکنش به اسم یکی از نشانه های اوتیسم میباشد.
۲_( کودک به چشمهای من نگاه نمی کند.)
نوزادان عادی از سه ماهگی قادر به ارتباط چشمی با مادر و اطرافیان خود هستند، در حالی که کودک اوتیسمی علاقهای به نگاه کردن به چشم های شما ندارد بلکه به زمین، لباسهای خود و یا به اعضای صورت شما نگاه میکند.
۳_ ( هم سن و سالان فرزند من صحبت میکنند اما کودک من هنوز حرفی نمیزد.) تاخیر در کلام یکی دیگر از نشانه های اوتیسم میباشد.
۴_ ( کودک من بهطور بیهدف کارهایی را تکرار میکند.) کودکان اوتیسمی رفتارها و حرکات تکراری بی هدفی با اعضای بدن خود و اسباب بازی هایشان دارند و آندستهای که قادر هستند صحبت کنند، سوالات تکراری، میپرسند در زمان اضطراب رفتارها و حرکات تکراری و بیهدف در بچه های اوتیسمی بیشتر میشود.
۵_( کودک من میل دارد که دور از جمع باشد.) تمایل به انزوا می تواند ما را به اوتیسم مشکوک کند.
۶_ ( فرزند من، با وجود نشانه های اوتیسم، در برخی از زمینهها، کودک خیلی باهوشی است.) برخی از کودکان اوتیسمی استعدادی برتر از سایرین در برخی حیطه ها دارند، حیطه هایی همچون حفظ اعداد، خواندن، نوشتن. که خب این موارد به خودی خود می تواند خوشحالکننده هم باشد اما اگر با نشانه های دیگر اوتیسم همراه شدند باید روی این موضوع حساس شویم.
۷_ کودکان اوتیسمی تمایل دارند که ثبات و روتین زندگی آنها حفظ شود و اگر کمی در نظم زندگی روزمره اختلالی وارد شود اضطراب و کج خلقی آنها بیشتر میشود.و به نوعی می توان گفت که در مقابل تغییر مقاومت میکنند.
۸_ ( کودک من، از خودش، احساسات کمی نشان میدهد) به این دلیل که افراد اوتیسمی نمی توانند خود را جای دیگران بگذارند احساس همدلی در آنها پایین می آید برای همین ممکن است که ما احساس کنیم کودکان اوتیسمی افرادی بی احساس هستند. البته بسته به شرایطی همچون محیط و شخصیت کودک، میتوان مهارت درک کردن دیگران را به آموخت.
۹_ (فرزند من روی پنجه پاهایش راه میرود.) اگرچه این نشانه از نشانه های قطعی اوتیسم نمیباشد اما میتواند ما را به داشتن مشکلات حسی و حرکتی در کودکان مشکوک کند ضمن اینکه این مورد، از رفتارهای شایع، بین کودکان اوتیستیك میباشد.
۱۰_ گریه و جیغ داد بیدادِ بیدلیل و حتی خنده های بیجا نیز می تواند از نشانه های اوتیسم باشند.
۱۱_ کودک اوتیسمی علاقه دارد که در بازی هایش به پر و خالی کردن اشیا به چیدن قطعات اسباب بازی کنار هم بپردازد. طوری که میبینیم از خود بازی غافل شده و بیشتر به جزئیات این چنینی بازی میپردازد.
۱۲_ ترس یکی از احساسات طبیعی در همه ماست اما ما در بعضی از کودکان اوتیسمی با این مسئله مواجه ایم که درکی از ترس ندارند و نسبت به خطر احساس آگاهی نمیکنند.
۱۳_ در کودکان اوتیسمی با این مسئله مواجه ایم که معمولاً نسبت به یک شی، دلبستگی غیر عجیب و غیر معمولی از خود نشان میدهند. به عنوان مثال در یکی از فیلم هایی که در مورد اوتیسم ساخته شده بود شخصیت کودک فیلم که مبتلا به اوتیسم بود علاقه خاصی از خودش نسبت به یک دلفین نشان میداد.
بهترین سن برای تشخیص اوتیسم
طبق گفته متخصصان زمان تشخیص اوتیسم مهم نیست بلکه حیاتی است. و این زمان حیاتی از یک تا سه سال است. به این نکته توجه داشته باشید که تا سه سالگی اغلب تنها والدین نشانه های اوتیسم را می فهمند اما بعد از ۳ سالگی غیر عادی بودن کودک شما برای همگان مشخص میشود.
به فرضی هم که خوشبختانه تشخیص پزشک و گفتار درمانگر و متخصص بعد از غربالگری فرزند شما اوتیسم نبود باز هم از این نکته غافل نشویم که می بایست در صدد رفع مشکلاتی باشیم که کودکمان دارد چه اوتیسم باشد چه اوتیسم نباشد. مشکلاتی همچون تاخیر در گفتار، مشکلات حسی، مشکلات ارتباطی و...
در مواجهه با افراد اوتیسمی، چطور برخورد کنیم تا ارتباط بهتری بینمان شکل بگیرد؟
۱_ با فردی که مبتلا به اوتیسم شده ساده و مستقیم بدون استفاده از کنایه ها و ضرب المثل های رایج استفاده کنیم. زیرا افراد اوتیسمی درکی از صحبتهای پیچیده ندارند. به عنوان مثال به جای اینکه در تحسین کودک بگویید تو شاهکار کردی! به او بگویید که آفرین، کارت را درست انجام دادی. ( یا مثلاً به جای بدو، سریع باش)
۲_ برخی از افرادی که دارای اختلال اوتیسم هستند دارای ناتوانی در برقراری ارتباط کلامی هستند و به همین دلیل بهتر است که از زبان اشاره و حرکت دستها استفاده کنیم تا منظورمان را متوجه شوند.
۳_زمانی که سوالی از فرد مبتلا به اوتیسم میپرسیم به او زمان بدهیم تا سوال ما را پردازش کند و از تکرار پشت سرهم سوالمان بپرهیزیم.
۴_ برای اینکه کودک اوتیستیک با ما ارتباط برقرار کند باید ارتباطی را بسازیم که باب میل او باشد توجه کنیم که کودک اوتیستیک از چه چیزهایی خوشش نمی آید و به آن موارد توجه کنید به عنوان مثال اگر کودک اوتیستیک از رنگ خاصی خیلی بدش می آید و میترسد حواسمان باشد که لباس ما به آن رنگ نباشد.( حتی حواسمون به عطری که زدیم، باشه. ممکنه که کودک از اون عطر خاص، خوشش نیاد.)
فیلمهایی در مورد اوتیسم
فیلم هایی که در ادامه نامبرده میشوند فیلمهایی هستند که در مورد اختلال اوتیسم ساخته شدهاند و به شما در آگاه شدن در مورد این اختلال، کمک میکنند:
Life animatee زندگی انیمشینی
Please stand by طاقت بیار لطفاً
Rain man مرد بارانی
Temple gradin
کتابهایی در مورد اوتیسم:
کتاب برادرم اوتیسم دارد از جنیفر مور مالینوس
کتاب اینجا پسری است از جودی بارون
کتاب نکته های آموزشی برای والدین کودکان مبتلا به طیف اختلال اوتیسم
صفحاتی در شبکههای مجازی که به آگاهی بخشی در مورد اوتیسم و درمان آن میپردازند.
iran.autism.association انجمن اوتیسم ایران
autism secret راز درمان اوتیسم
maman sama