چگونه کودک خود را به درس خواندن علاقه مند کنیم؟

1.خواب مناسب و منظم.

اولین و مهمترین گام در یاری کودک به افزایش کیفیت یادگیری میتواند تنظیم ساعت خواب در شب باشد .

بخش بسیار تاثیر گذار و مهم در زندگی دانش آموزان، که به آنها در تقویت حافظه و بهبود قدرت یادگیری کمک می کند، میزان کافی و صحیح خوابیدن در شبانه روز است. کودکان و دانش آموزان به ویژه دانش آموزان ابتدایی و دبستان برای حفظ و توسعه ظرفیت عملکردی در بخش درک و یادگیری مطالب در طول روز به 8 الی 9 ساعت خواب نیازمندند. چرخه خواب و بیداری یکی از چرخه های زیستی مهم به خصوص برای سنین ابتدایی و دبستان می باشد. استراحت کافی ،شاداب بودن و گسترش فضای آزاد ذهن را برای دانش آموزان در پی دارد، در نهایت باعث فراگیری گسترده تر و درک مفهومی بیشتر می شود.

اما برعکس آن، در بخش تاثیرات منفی خواب ناکافی و نامنظم ، می توان به مشکلات تمرکزی، کندذهنی، بیش فعالی و ناتوانی در کنترل احساسات اشاره کرد.

کمبود خواب کودکان، از کیفیت حضور ذهنی دانش آموز در محیط کلاس درس و در حوزه ی آموزش می کاهد.

2. محیط و شرایط مناسب برای مطالعه دانش آموز فراهم کنید .

می توان گفت که یکی از گام های مهم در به موفقیت رسیدن، مطالعه است. یکی از لایه های یادگیری، وجود علاقه به خواندن است. پس نخستین قدم برای داشتن کودکی هوشیار در یادگیری که بدون نیاز به اجبار، خواهان یادگیری باشد، علاقمند کردن دانش آموز به خواندن درس و مطالب آموزشی است. که این کار باید از کودکی فرد آغاز شود. اما دوران دبستان نیز محیط و زمان مناسبی برای ایجاد این علاقمندی و توانایی در کودک است. مطالعه کردن تنها به تکمیل شدن و گسترش دادن دایره واژگان کودکمان و دانش آموزان کمک نمیکند. بلکه باعث تربیت مغز کودک شده و توانایی آن را در تحلیل و درک دیگر مسایل افزایش میدهد. طی مطالب و موضوعات فنی و کاربردی و نیز ادراکی مانند ریاضی و علوم. برای تشویق کودکان به درس خواندن و مطالعه که در نهایت یادگیری را در پی دارد، و تبدیل کردن دانش آموزان به کتاب باز های دایم و حرفه ای و ارتقا سطح هوشیاری و توانایی درک مطالب برای نه تنها دروس دبستان، بلکه مطالب عمومی و غیره باید مطالعه و کشش و جذب به سمت و سوی کتاب و درس را برای دانش آموزان و کودکان خود جذاب کنیم. به طوری که دانش آموز و یا کودک ما با میل و رغبت شخصی، به آن مراجعه کند و خواهان مطالعه باشد. که در این صورت، این گونه مطالعه، یادگیری گسترده و ماندگاری مطالب در حافظه را بهمراه دارد.

3. با کودک رابطه صمیمانه برقرار کنیم و با او در تعامل باشیم.

این موضوع تاثیر بسزایی در تشویق شدن کودک به یادگیری دارد. اینکه درک کند نظرات و تجربه هایش برای والدین و اطرافیان و نیز معلش مهم است و آنها این نقطه نظرات را نادیده نگرفته و از کنار نگرانی ها و چیزهایی که دوست ندارد و باعث ایجاد اختلال در یادگیری اش می شود، به راحتی عبور نمیکنند. وقتی کودک نظراتش را می گوید، سعی کنیم به عقاید و احساسات  و حتی علایق او توجه کنیم و به راحتی از مسایل مختلفی که باعث آزار و کند شدن روند آموزشی دانش اموز می شود نگذریم.

اگر کودک احساس کند که به حال خود رها شده است و با وجود سخت گیری های دبیر و والدین، هیچ کس به درگیری ها و مشکلات او اهمیتی نمیدهد، احتمالا روند و فرایند یادگیری و مطالعه را رها می کند. و نیز از سخت گیری های مداوم و بی ثمر والدین نیز خسته و به قولی از درس زده می شود و به راحتی از مسیر درست آموزشی خود فاصله می گیرد.

4. روش های مورد پسند دانش آموز و کودک خود را پیدا و آن را پرورش دهیم.

هفت شیوه ی اصلی برای آموزش و یادگیری وجود دارد:

دیداری،شنیداری،کلامی،جسمی،منطقی،اجتماعی و فردی. به طور نمونه کودکانی که با استفاده از روش دیداری مطالب و نکات پیرامون و نیز آموزشی را درک می کنند و آموزش می بینند، بنابرین با دیدن، بسیار بهتر مطالب را متوجه می شوند و به خاطر می سپارند. اما برعکس آنها، دانش آموزانی که از راه شنیداری مطالب را دریافت و درک میکنند، از طریق این حوزه می توانند نیاز یادگیری خود را تامین کنند. همان گونه که به اثبات رسیده است، مناسب ترین و کاربردی ترین شیوه ی یادگیری کودکان، همان راه های انتخابی خودشان است که کاملا به صورت غیر ارادی و شهودی به سمت آن کشیده می شوند و این موضوع در بین کودکان و دانش آموزان متفاوت می باشد. برخی کودکان با اتکا به یک شیوه یادگیری، مسیر آموزشی را طی میکنند. اما برخی ترکیبی از چند روش را انتخاب و به کار میگیرند. ما نیز به عنوان والد یا معلم باید کودکان و دانش آموزان خود را هدایت و به سمت کشف روش های یادگیری مورد علاقه شان راهنمایی کنیم. و به این ترتیب سرعت و علاقه مندیشان در حوزه یادگیری و درس خواندن و مطالعه را بهبود دهیم.

بنا براین در حوزه تشویق  کودکانمان به یادگیری این موضوع را از یادنبریم و حواسمان باشد که این تشویق با علایق و توانمندی های دانش آموز و کودکمان همسو و متناسب باشد .

5. به یافته ها  و کسب تجربیات کودکان اهمیت بدهیم نه عملکرد و بازده آنها.

در این قسمت بخش بزرگ مسؤلیت بر عهده ی والدین است که بعد از بازگشت دانش آموز از مدرسه و قرار گیری در محیط خانه چطور امنیت را درباره ی اعتماد به دانش آموز تامین کنند و چه برخوردی در مورد آموخته ها و دست آورد های دانش آموزان خود داشته باشند. توجه و ارزش دادن به آموخته های دانش آموز  و برداشت های شخصی او از مطالب تدریس شده بسیار ارزشمند تر از بازده و عملکرد او در امتحانات است. هر چند که اهمیت این موضوع را نیز نباید از قلم انداخت. اما آمار حاکی از آن است که دانش آموزانی که مطالب درسی خود را درک و در ذهن تحلیل می کنند، بسیار موفق تر از دیگر دانش آموزان که با اکراه و به اصرار خانواده مجبور به حفظ مطالب می شوند، عمل می کنند.

6. به نظم در کار های مربوط به مدرسه و امور آموزشی کودکمان اهمیت دهیم و به او کمک کنیم.

یکی دیگر از راهکارهای تاثیر گذار برای تشویق کودکانمان به انجام تکالیف و علاقه مندی به درس خواندن و یادگیری، ایجاد نظم در برنامه های درسی از جمله تکالیف است. بهم ریختگی و آشفتگی، از جمله مشکلات رایج بین کودکان و دانش آموزان کم سن و سال است. که این امر موجب اضطراب و سراسیمگی در دانش آموز دبستانی می شود. و در نهایت به ایجاد احساس ناامیدی و دوری از درس خواندن و نیز یادگیری می انجامد. والدین باید با توجه به نوع روحیات و توانایی دانش آموز خود، در کمک کردن برای نظم دادن به تکالیف مدرسه و کار هایی که در رابطه با دروس مختلف خود باید آماده و تهیه کند،همراه او باشند. این کار باعث می شود دانش آموز احساس تنهایی نکند و احساس کند که اوضاع را تحت کنترل دارد. پس کمتر آشفته می شود و انگیزه ی بیشتر و مضاعفی برای یادگیری خواهد داشت.

7. بر روی نقاط قوت کودک خود تمرکز کنیم و آنها را در مرکز دید خود دانش آموز قرار دهیم.

زمانی که کودک خود را درگیری مسائل درسی می کنیم و صرفا کانون توجهمان  بر عملکرد درسی و نمره های او می باشد، این احساس و رفتار به کودک نیز منتقل شده و علاوه بر حس اضطرابی که در او ایجاد میکنیم، باعث می شویم دانش آموز به ویژه در سنین دبستان و ابتدایی نتواند به خوبی و با خیالی آسوده و مطمـئن بر نقاط قوت خود در دروس مختلف تمرکز کند. در صورتی که تمرکز بر نقاط قوت کودک و پرورش آن به ویژه ی برای دانش آموزان، یک راه خوب برای تشویق بچه ها به درس خواندن و داشتن احساسات سالم و پیشرفت علمی در حوزه درسی شان می باشد. از طرفی این کار از سوی والدین و حتی معلم، حس حمایت شدن را در کودک تقویت می کند. به طور مثال اگر کودکمان در درسی نمره ی مطلوبی نگرفت، به جای تنبیه کلامی و سَر خورده کردن دانش آموز، می توانیم به آن درس اهمیت بیشتری بدهیم و در ازای پیشرفتی که در آن درس کسب می کند، او را تشویق و حمایت کنیم. همچنین نقاط قوت و ضعف در درس های دیگر را در نظر گرفته و برای هر کدام برنامه ریزی کاربردی خود را لحاظ کنیم.

و در انتها هرگز فراموش نکنیم که تشویق کودکان به درس خواندن باعث پیشرفت آنها می شود.  

فراموش نکنیم که بشر از نخستین روز خلقت دارای روحیه ی کمال طلبی با تکیه بر توانمندی هایش می باشد. بنابراین سعی خود را بر پرورش توانمندی ها و در کنار آن پیدا کردن نقاط ضعف و رفع آنها بگذاریم. تا در نهایت دانش آموزی فعال و هوشمند در زمینه یادگیری و مطالعه داشته باشیم.